De reikwijdte van artikel 17 DSM-richtlijn in het licht van het verbod op algemene toezichtverplichtingen: een Odyssee external link

Auteursrecht, num: 3, pp: 120-142, 2021

Abstract

Met de Richtlijn auteursrechten en naburige rechten in de digitale eengemaakte markt (‘DSM-RL’) zijn nieuwe wettelijke verplichtingen op het terrein van het filteren van online content ontstaan. Aanbieders van onlinediensten voor het delen van content (‘OCSSPs’) dienen – op basis van door rechthebbenden verstrekte informatie – ervoor te zorgen dat beschermd materiaal niet beschikbaar is op hun platforms. Tegelijkertijd bevestigt artikel 17 lid 8 DSM-RL dat de nieuwe auteursrechtelijke regels niet tot een algemene toezichtverplichting moeten leiden. Ondanks de nieuwe filterverplichtingen heeft de Uniewetgever het traditionele verbod op een algemene toezichtverplichting – dat al 20 jaar deel uitmaakt van de regeling van aansprakelijkheidsprivileges in de Richtlijn inzake elektronische handel (‘REH’) – uitdrukkelijk overeind gehouden. Ook het voorstel van de Europese Commissie voor een Digital Services Act (‘DSA’) houdt het verbod op algemene toezichtverplichtingen in stand. Tegen deze achtergrond rijst de vraag hoe de nieuwe auteursrechtelijke filterverplichtingen moeten worden uitgelegd om een verboden algemene toezichtverplichting te voorkomen. De volgende analyse geeft antwoord op deze vraag op basis van een nadere bespreking van het verbod op algemene toezichtverplichtingen in de REH, de DSM-RL en het DSA-voorstel. Naast relevante rechtspraak van het HvJ EU komt het nauwe verband tussen het verbod op algemene toezichtverplichtingen en fundamentele rechten aan de orde.

Auteursrecht, DSM-richtlijn, filteren, frontpage, onlinediensten

Bibtex

Article{Angelopoulos2021, title = {De reikwijdte van artikel 17 DSM-richtlijn in het licht van het verbod op algemene toezichtverplichtingen: een Odyssee}, author = {Angelopoulos, C. and Senftleben, M. and Thije, P. ten}, url = {https://www.ivir.nl/publicaties/download/Auteursrecht_2021_3.pdf}, year = {0921}, date = {2021-09-21}, journal = {Auteursrecht}, number = {3}, abstract = {Met de Richtlijn auteursrechten en naburige rechten in de digitale eengemaakte markt (‘DSM-RL’) zijn nieuwe wettelijke verplichtingen op het terrein van het filteren van online content ontstaan. Aanbieders van onlinediensten voor het delen van content (‘OCSSPs’) dienen – op basis van door rechthebbenden verstrekte informatie – ervoor te zorgen dat beschermd materiaal niet beschikbaar is op hun platforms. Tegelijkertijd bevestigt artikel 17 lid 8 DSM-RL dat de nieuwe auteursrechtelijke regels niet tot een algemene toezichtverplichting moeten leiden. Ondanks de nieuwe filterverplichtingen heeft de Uniewetgever het traditionele verbod op een algemene toezichtverplichting – dat al 20 jaar deel uitmaakt van de regeling van aansprakelijkheidsprivileges in de Richtlijn inzake elektronische handel (‘REH’) – uitdrukkelijk overeind gehouden. Ook het voorstel van de Europese Commissie voor een Digital Services Act (‘DSA’) houdt het verbod op algemene toezichtverplichtingen in stand. Tegen deze achtergrond rijst de vraag hoe de nieuwe auteursrechtelijke filterverplichtingen moeten worden uitgelegd om een verboden algemene toezichtverplichting te voorkomen. De volgende analyse geeft antwoord op deze vraag op basis van een nadere bespreking van het verbod op algemene toezichtverplichtingen in de REH, de DSM-RL en het DSA-voorstel. Naast relevante rechtspraak van het HvJ EU komt het nauwe verband tussen het verbod op algemene toezichtverplichtingen en fundamentele rechten aan de orde.}, keywords = {Auteursrecht, DSM-richtlijn, filteren, frontpage, onlinediensten}, }

Artikel 18-23 DSM-richtlijn: Exploitatiecontracten external link

AMI, vol. 2020, num: 6, pp: 187-192, 2020

Abstract

De DSM-richtlijn van 17 april 2019 bevat een zestal bepalingen op het gebied van het auteurscontractenrecht. Artikelen 18 tot en met 23 hebben niet alleen betrekking op de ‘billijke vergoeding van auteurs en uitvoerende kunstenaars in exploitatiecontracten’, zoals het opschrift van titel IV, hoofdstuk 3 van de richtlijn belooft, maar ook op transparantie, geschillenbeslechting en het recht op herroeping van verleende rechten. Hoewel de meeste van deze onderwerpen reeds een plaats hebben gevonden in hoofdstuk 1a van de huidige Auteurswet, noopt de richtlijn op een aantal punten tot wetswijziging. Dat geldt in het bijzonder voor de transparantieplicht, die in de huidige wet niet voorkomt. In deze bijdrage, onderdeel van een reeks van AMI-artikelen over de DSM-richtlijn, worden de auteurscontractenrechtelijke bepalingen van de richtlijn en de omzetting ervan besproken.

Auteursrecht, DSM-richtlijn, exploitatiecontracten, frontpage

Bibtex

Article{Hugenholtz2020h, title = {Artikel 18-23 DSM-richtlijn: Exploitatiecontracten}, author = {Hugenholtz, P.}, url = {https://www.ivir.nl/publicaties/download/AMI_2020_6.pdf}, year = {1218}, date = {2020-12-18}, journal = {AMI}, volume = {2020}, number = {6}, pages = {187-192}, abstract = {De DSM-richtlijn van 17 april 2019 bevat een zestal bepalingen op het gebied van het auteurscontractenrecht. Artikelen 18 tot en met 23 hebben niet alleen betrekking op de ‘billijke vergoeding van auteurs en uitvoerende kunstenaars in exploitatiecontracten’, zoals het opschrift van titel IV, hoofdstuk 3 van de richtlijn belooft, maar ook op transparantie, geschillenbeslechting en het recht op herroeping van verleende rechten. Hoewel de meeste van deze onderwerpen reeds een plaats hebben gevonden in hoofdstuk 1a van de huidige Auteurswet, noopt de richtlijn op een aantal punten tot wetswijziging. Dat geldt in het bijzonder voor de transparantieplicht, die in de huidige wet niet voorkomt. In deze bijdrage, onderdeel van een reeks van AMI-artikelen over de DSM-richtlijn, worden de auteurscontractenrechtelijke bepalingen van de richtlijn en de omzetting ervan besproken.}, keywords = {Auteursrecht, DSM-richtlijn, exploitatiecontracten, frontpage}, }

Artikelen 8 tot en met 11 DSM-richtlijn: Niet of niet meer in de handel zijnde werken en andere materialen external link

van Gompel, S.
AMI, num: 1, pp: 3-10, 2020

Abstract

In Hoofdstuk 1 van Titel III van de DSM-richtlijn, die maatregelen voorschrijft om de licentieverlening te verbeteren en een ruimere toegang tot content te verzekeren, wordt een regeling geïntroduceerd voor het gebruik door cultureel erfgoedinstellingen van werken en andere materialen die niet of niet meer in de handel zijn, kortgezegd: van out-of-commerce werken (hierna: OOC-werken). In dit artikel wordt eerst de achtergrond van deze regeling geschetst. Daarna wordt ingegaan op de definitie van OOC-werken, de juridische instrumenten die worden ingezet om het gebruik van OOC-werken toe te staan (een licentiemechanisme plus terugvalbeperking), de grensoverschrijdende werking ervan, en de publiciteitsmaatregelen die de richtlijn voorschrijft. Het artikel sluit af met een conclusie.

Auteursrecht, DSM-richtlijn, frontpage

Bibtex

Article{vanGompel2020, title = {Artikelen 8 tot en met 11 DSM-richtlijn: Niet of niet meer in de handel zijnde werken en andere materialen}, author = {van Gompel, S.}, url = {https://www.ivir.nl/publicaties/download/AMI_2020_1_VanGompel.pdf}, year = {0220}, date = {2020-02-20}, journal = {AMI}, number = {1}, abstract = {In Hoofdstuk 1 van Titel III van de DSM-richtlijn, die maatregelen voorschrijft om de licentieverlening te verbeteren en een ruimere toegang tot content te verzekeren, wordt een regeling geïntroduceerd voor het gebruik door cultureel erfgoedinstellingen van werken en andere materialen die niet of niet meer in de handel zijn, kortgezegd: van out-of-commerce werken (hierna: OOC-werken). In dit artikel wordt eerst de achtergrond van deze regeling geschetst. Daarna wordt ingegaan op de definitie van OOC-werken, de juridische instrumenten die worden ingezet om het gebruik van OOC-werken toe te staan (een licentiemechanisme plus terugvalbeperking), de grensoverschrijdende werking ervan, en de publiciteitsmaatregelen die de richtlijn voorschrijft. Het artikel sluit af met een conclusie.}, keywords = {Auteursrecht, DSM-richtlijn, frontpage}, }

Over artikel 14 DSM-richtlijn: Das Kunstwerk im Zeitalter seiner digitalen Reproduzierbarkeit: Reactie van een fijnproever external link

AMI, vol. 2019, num: 5, pp: 172-173, 2019

Abstract

In 1935 schreef de Duitse filosoof Walter Benjamin (1892-1940) in Parijs het invloedrijke essay ‘Das Kunstwerk im Zeitalter seiner technischen Reproduzierbarkeit’ waarin hij de cultuurtheoretische gevolgen van (fotografische) reproducties van werken van beeldende kunst analyseerde. In het licht van de snelle opkomst van fotografie en de toenemende kwaliteit van fotografische reproducties postuleerde hij dat de originaliteit van kunstwerken gebaseerd was op hun eenmaligheid in het “hier und jetzt”. Reproducties van kunstwerken kenmerken zich volgens Benjamin door het verlies van de aan het originele kunstwerk eigen zijnde “aura”.

Auteursrecht, DSM-richtlijn, frontpage, kunst, reproducties

Bibtex

Article{Keller2019, title = {Over artikel 14 DSM-richtlijn: Das Kunstwerk im Zeitalter seiner digitalen Reproduzierbarkeit: Reactie van een fijnproever}, author = {Keller, P.}, url = {https://www.ivir.nl/publicaties/download/AMI_2019_5-1.pdf}, year = {1031}, date = {2019-10-31}, journal = {AMI}, volume = {2019}, number = {5}, pages = {172-173}, abstract = {In 1935 schreef de Duitse filosoof Walter Benjamin (1892-1940) in Parijs het invloedrijke essay ‘Das Kunstwerk im Zeitalter seiner technischen Reproduzierbarkeit’ waarin hij de cultuurtheoretische gevolgen van (fotografische) reproducties van werken van beeldende kunst analyseerde. In het licht van de snelle opkomst van fotografie en de toenemende kwaliteit van fotografische reproducties postuleerde hij dat de originaliteit van kunstwerken gebaseerd was op hun eenmaligheid in het “hier und jetzt”. Reproducties van kunstwerken kenmerken zich volgens Benjamin door het verlies van de aan het originele kunstwerk eigen zijnde “aura”.}, keywords = {Auteursrecht, DSM-richtlijn, frontpage, kunst, reproducties}, }

Artikelen 3 en 4 DSM-richtlijn: tekst- en datamining external link

AMI, vol. 2019, num: 5, pp: 167-171, 2019

Abstract

Tekst- en datamining (TDM) – het geautomatiseerd analyseren van grote hoeveelheden ongestructureerde tekst en data – is niet meer weg te denken uit de wetenschap, en speelt daarnaast een steeds grotere rol in een veelheid van andere domeinen, variërend van journalistiek tot artificiële intelligentie. De nieuwe DSMrichtlijn voorziet daarom in een tweetal beperkingen van het auteursrecht en het databankenrecht ten aanzien van tekst- en datamining: de ene ten behoeve van nonprofit wetenschappelijk onderzoek (art. 3), de andere voor andere doeleinden (art. 4). Daarmee ontstaat de indruk dat de richtlijn voor TDM ruim baan heeft gemaakt, maar deze schijn bedriegt. Rechthebbenden kunnen door middel van een ‘opt-out’ tekst- en datamining voor commerciële doeleinden uitsluiten of aan licenties onderwerpen. In dit artikel worden de TDM-bepalingen van de DSMrichtlijn kritisch besproken. Daaraan gaat vooraf een kort exposé over tekst- en datamining en de stand van zaken naar huidig auteursrecht.

Auteursrecht, Databankenrecht, DSM-richtlijn, frontpage, tekst- en datamining

Bibtex

Article{Hugenholtz2019i, title = {Artikelen 3 en 4 DSM-richtlijn: tekst- en datamining}, author = {Hugenholtz, P.}, url = {https://www.ivir.nl/publicaties/download/AMI_2019_5.pdf}, year = {1031}, date = {2019-10-31}, journal = {AMI}, volume = {2019}, number = {5}, pages = {167-171}, abstract = {Tekst- en datamining (TDM) – het geautomatiseerd analyseren van grote hoeveelheden ongestructureerde tekst en data – is niet meer weg te denken uit de wetenschap, en speelt daarnaast een steeds grotere rol in een veelheid van andere domeinen, variërend van journalistiek tot artificiële intelligentie. De nieuwe DSMrichtlijn voorziet daarom in een tweetal beperkingen van het auteursrecht en het databankenrecht ten aanzien van tekst- en datamining: de ene ten behoeve van nonprofit wetenschappelijk onderzoek (art. 3), de andere voor andere doeleinden (art. 4). Daarmee ontstaat de indruk dat de richtlijn voor TDM ruim baan heeft gemaakt, maar deze schijn bedriegt. Rechthebbenden kunnen door middel van een ‘opt-out’ tekst- en datamining voor commerciële doeleinden uitsluiten of aan licenties onderwerpen. In dit artikel worden de TDM-bepalingen van de DSMrichtlijn kritisch besproken. Daaraan gaat vooraf een kort exposé over tekst- en datamining en de stand van zaken naar huidig auteursrecht.}, keywords = {Auteursrecht, Databankenrecht, DSM-richtlijn, frontpage, tekst- en datamining}, }